Educatie
Leer alles over de economie
Zoem...zoem...Zonnebloem
Zoem…zoem…zoem! Wist je dat bankbiljetten geluid kunnen maken? Door met een vingernagel over het oranje (diepdruk) lijnenpatroon op de keerzijde van deze f 50 Zonnebloem te gaan kan je het geluid van een zoemende bij horen! Maar is het wel een bij? In 1982 ontving De Volkrant een bericht van een bezorgde lezer: “Tot mijn grote schrik wordt er steeds gesproken over een bij op het briefje van vijftig, maar…het is een wesp”.
Om die bij (of wesp) is sowieso veel te doen geweest. Oxenaar had het beestje op een apart papiertje getekend en op het ontwerp geplakt. Vermoedelijk omdat Oxenaar later pas bedacht dat het een mooie toevoeging zou zijn. Het driedimensionale effect van de bij wordt versterkt door de letters naast de bloem: de Zonnebloem is namelijk het allereerste biljet met een verticale letterstand. Zoem…zoem…oh ja, de bij! Op weg naar de directie liet Oxenaars ‘plakbij’ los en viel van het ontwerp af! Volgens de overlevering heeft hij het er met een beetje spuug weer provisorisch opgeplakt. Dat moeten zenuwachtige momenten zijn geweest! Achteraf onnodig, want de Directie was zeer enthousiast.
Eigenlijk was de f 50 helemaal geen gebruikelijke coupure. De laatste f 50 was in 1960 uit circulatie gehaald omdat Nederlanders er geen interesse in hadden. Dit was begin jaren ‘80 wel anders. De inflatie groeide steeds meer en in 1977 bestond maar liefst 60% van de biljet circulatie uit f 100 biljetten. Publieke enquêtes lieten duidelijk zien dat er behoefte was aan een coupure tussen de 25 en de 100. Oxenaar mocht dus weer aan de slag.
In de natuurserie – waartoe ook de Vuurtoren en de Snip behoren – was nog ruimte voor één kleur: geel. De oranje-gele zonnebloem, die subtiel naar Van Goghs Zonnebloemen schilderij verwees, en de bij werden door Oxenaar gekozen, vergezeld door een landkaart van de IJsselmeerpolders. Het biljet paste uitstekend in de natuurserie van DNB, een reeks met voor iedereen herkenbare beelden. DNB introduceerde het biljet met een uitgebreide publieksfolder waarin het biljet en haar (echtheid)kenmerken werden toegelicht.
De Zonnebloem is – met de Vuurtoren en de Snip – beschreven als ‘een van de toppers’ in de Nederlandse geldgeschiedenis. Bij een peiling in 1985 bleek dat vooral jongeren de Zonnebloem het mooiste biljet vonden. Ook tijdens de invoering van de eurobiljetten werd er met nostalgische weemoed terugkeken naar de Zonnebloem: in 2006 werd de Zonnebloem zelfs als 2e mooiste Nederlandse object ooit verkozen (op de 1e plaats stond het Fokker F27 Friendship vliegtuig).
De Zonnebloem circuleerde van 7 september 1982 tot 1 januari 2002. Het biljet is ondertekend door DNB president Duisenberg. Tot 1 januari 2032 kan dit biljet nog ingewisseld worden bij de Kasbalie.
