Stilleven (fruitmand) 

Kunstenaar Coba Ritsema (1876-1961) 

Titel Stilleven (fruitmand) 

Jaar 1945 

Materiaal Olieverf op doek 

Over het kunstwerk 

Hoewel het onderwerp van dit schilderij heel klassiek is – een stilleven van een fruitmand op een tafel – is het geenszins op een traditionele, natuurgetrouwe manier geschilderd. De verf is met grove en lange streken op het doek gezet. Misschien wel met haast? Of kan je hierin terugzien hoe Coba Ritsema de ruimte om haar heen ervaarde? Feit is dat zij als vrouwelijke kunstenaar in de vorige eeuw niet dezelfde vrijheid had als haar mannelijke tijdsgenoten. Buitenshuis werken werd gezien als ongepast. Daarom schilderde ze voornamelijk stillevens en portretten, maar wel op geheel eigen wijze. 

Over de kunstenaar

Coba Ritsema (voluit: Jacoba Johanna Ritsema) groeide op in een welgesteld gezin waar veel belangstelling was voor kunst. Zij kreeg hierdoor de kans om schilderles te volgen aan de Haarlemse School voor Kunstnijverheid (1891-1893) en de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam (1893-1897). Daar ontmoette ze andere vrouwelijke kunstenaars met wie zij de kunstenaarsgroep ‘De Amsterdamse Joffers’ vormde. Ze werkten en exposeerden samen, onder andere bij Arti et Amicitiae en het Stedelijk Museum in Amsterdam. Daarmee hebben de Joffers veel betekend voor de emancipatie en sociale acceptatie van professionele, vrouwelijke kunstenaars in de twintigste eeuw. 

In de collectie

Aangekocht in 1979. In totaal zijn er twee schilderijen in de collectie van kunstenaressen die tot de Amsterdamse Joffers behoorden. Het andere schilderij, een stilleven met een schaal kersen, is van Jo Bauer-Stumpff. Zij en Ritsema waren tijdgenoten van George Hendrik Breitner, van wie De Nederlandsche Bank twee werken heeft.